XỬ SỰ CỦA VUA GIA LONG VỚI NHÀ TRỊNH

 Ban biên tập giới thiệu một phần trích ở đoạn nói về các cư xử của vua Gia Long- Nguyễn Ánh với nhà Trịnh. Khi ông đã thống nhất được đất nước Việt Nam.

Tuy Trịnh Kiểm đã giết Nguyễn Uông, nhưng chính sử nhà Nguyễn, kể cả “ Đại Nam nhất thống chí”, quyển viết về Thanh Hóa, mục nhân vật vẫn chép về Trịnh Kiểm mà không hề có một lời nói xấu nào về ông tổ họ Trịnh này. Thật là lạ, khi tôi ( Cố Giáo sư Trần Quốc Vượng ) về thăm lại quê hương Trạng Bùng- Phùng Khắc Khoan ( 1992 ) ở Thạch Thất xứ Đoài, nay là xã Phùng Xá, Thạch Thất, Hà Nội. Người được coi là “ Trương Tử Phòng”.( Như quân sư Trương Lương của Hán Cao Tổ ) của Trịnh Kiểm. Gia Long rồi Minh Mạng đã ban cho ngôi nhà thờ Trạng Bùng một bức Đại tự chạm trổ rất đẹp với 4 chữ: TRUNG HƯNG CÔNG THẦN; miễn sưu dịch cho con cháu Trạng Bùng, lại cho 2 “ đinh phụ” được coi sóc nhà thờ và mồ mả của ông Trạng đã hết lòng : Phù Lê, Phù Trịnh này. Tôi có một số bạn bè người họ Trịnh đã và đang làm cán bộ cao cấp của nhà nước XHCN việt Nam. Tôi đưa cho họ xem bản: Trịnh Gia Thế phả do Trịnh Cơ vâng lệnh Gia Long, khai báo lại năm 1802.

Lời mở đầu cuốn Gia phả họ Trịnh này viết rằng khi vua Gia Long ra Bắc ( 1802), vua đã cho gọi tộc trưởng họ Trịnh là Trịnh Cơ từ xứ Thanh Hóa ra Thăng Long và phán bảo rằng:

– Họ nhà ngươi và họ ta là hai họ có thâm thù vì tổ họ người giết tổ họ ta!
Trịnh Cơ run rẩy nghĩ rằng mình và họ mình sẽ bị Gia Long “ Làm cỏ sạch gốc rễ”để trả thù. Nhưng mà không! Vua Gia Long nói tiếp

– Nhưng họ nhà ngươi và họ ta đã từng là Thông gia – Thân gia. Ta sẽ lấy tình Thân gia mà đối đãi với họ ngươi. Song họ ta ở Nam đã quá lâu, ta chẳng biết rõ gì về họ ngươi cả. Vậy ngươi hãy cung khai về gốc gác họ Trịnh cho ta biết.

Trịnh Cơ mang Gia phả cũ ra tham khảo và cứ theo sự thực viết ra ( Cố Giáo sư Hoàng Xuân Hãn rất khen ngợi bản Gia phả nhà Trịnh này là trung thực, đã viết rõ gốc gác ngèo hèn và hành xử “ xấu xa” của họ Trịnh như : ăn cấp gà, giết trộm trâu, ăn cấp ngựa….)

Đọc xong Gia phả họ Trịnh, Gia Long đã phê ban cho họ Trịnh 200 mẫu ruộng công để dựng nên: Trịnh Điện làm nơi thờ các Chúa Trịnh . Nay là làng Trịnh Điện, ở bên bờ sông Mã có đúng 200 mẫu ruộng, một mẫu Trung bộ bằng 5000m2.

Tuấn Việt