Qui hoạch, phục hồi Vương Phủ Trịnh cần tương xứng với tầm vóc của nó trong lịch sử

1. Tầm vóc lịch sử của Vương phủ Trịnh

Triều Lê- Trịnh ( 1533- 1789 ) là một phần quan trọng và rất đặc biệt trong lịch sử phong kiến Việt Nam. Có những triều đại ghi đậm dấu ấn quan trọng về chính trị, có triều đại rực rỡ với võ công hiển hách, có triều đại ghi dấu ấn đặc sắc về văn hóa v v… song chưa một triều đại phong kiến nào trong lịch sử để lại nhiều dấu ấn sâu sắc trên mọi lĩnh vực: Chính trị, quân sự, ngoại giao, kinh tế, văn hóa như triều đại Lê- Trịnh.
Khác với những triều đại khác, dấu ấn Việt Nam chỉ mang tính khu vực, nhỏ và hạn chế trong vòng phong tỏa của Trung Hoa. Còn thời kỳ Lê- Trịnh, lần đầu tiên dấu ấn Việt Nam lan tỏa ra bình diện thế giới và được nhìn nhận như một mắt xích trong chuỗi thương mại đại mậu dịch Đông – Tây vào TK 17-18. Đây cũng là giai đoạn lịch sử hiếm hoi, người Việt Nam ngẩng cao đầu, vượt thoát khỏi ảnh hưởng Trung Hoa. Đầu não quyết định làm nên tất cả những điều kỳ diệu ấy chính là Vương phủ Trịnh. Vì thế để tìm lại tầm vóc xứng đáng với lịch sử do nó đã tạo dựng nên là nhiệm vụ rất khó khăn, đòi hỏi vô vàn tâm huyết, trí lực và đặc biệt là tri thức về văn hóa và lịch sử.
Qui hoạch, phục hồi Vương phủ Trịnh, chính là phục dựng lại chân dung lịch sử Việt Nam suốt ¼ thiên niên kỷ để hậu thế nhìn vào và tự hào về ông cha mình. Ở đây trong công việc qui hoạch phục hồi Vương phủ Trịnh không còn đơn giản là qui hoạch phục hồi công trình một dòng họ. Chúng ta phải loại bỏ tư duy dòng họ hẹp hòi và thay vào đó là tư duy Qui hoạch, phục dựng một trung tâm đầu não chính trị, kinh tế, ngoại giao, quân sự, văn hóa của một quốc gia hùng mạnh, một phần nền văn hiến rực rỡ của Đại Việt.
Tầm vóc lịch sử quan trọng của Vương phủ Trịnh chính là ở chỗ đó.

2. Quần thể Vương phủ Trịnh, điểm đến của du lịch Thanh Hóa

Đã trải qua 300 năm, nhưng sự công bằng lịch sử vẫn chưa trở lại, một vương triều với bao cống hiến, làm rạng rỡ cho nước nhà còn chưa được nhìn nhận đúng tầm vóc cũng như vị trí của nó. Thật nặng lòng, khi biết Mạc phủ của triều đại Edo ở Kyodo được nhà nước Nhật trân trọng bảo tồn ( có vị trí như Vương phủ Trịnh ) và Vương phủ Kyodo đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa của nhân loại. Thiết nghĩ Vương phủ Trịnh cũng sẽ có vị trí không thua kém nếu chúng ta biết trân trọng và tôn tạo di tích bài bản như họ. Dẫu sao đó cũng là bài học quí cho Dự án qui hoạch phục hồi Vương phủ Trịnh.
Thanh Hóa, quê hương phát tích của các Chúa Trịnh, âu cũng là nơi thích hợp nhất cho dự án này. Nếu biết làm đúng cách, tâm huyết và trả lại đúng tầm vóc vốn có của di tích, tin rằng ông cha sẽ nhìn nhận tâm sáng, lòng thành, trung hiếu của hậu thế và quần thể sẽ là điểm sáng du lịch, góp phần phát triển kinh tế, xã hội cho tỉnh Thanh Hóa.

3. Lời kết

Dự án : “Qui hoạch, phục hồi Vương phủ Trịnh” của Bộ văn hóa – TT và Du lịch và UBND tỉnh Thanh Hóa là cơ hội vàng để hậu thế sửa chữa những tỳ vết trong lịch sử, để hồi sinh một di sản vô giá bị vùi dập, mai một một cách bất công. Phục dựng lại Vương phủ Trịnh là cứu lại một trong những trang sử vàng sống động của ông cha, là dịp để tôn vinh một đỉnh cao văn hóa mỹ thuật rực rỡ của Việt Nam thế kỷ 17-18. Tuy nhiên đó là trọng trách rất khó khăn, rất gian truân, nhưng ông cha chúng ta đã làm được…chúng ta không thể chùn bước, chúng ta làm để khỏi hổ thẹn với tiền nhân /.

Trịnh Quang Dũng, T.P Hồ Chí Minh