02/04/2015 10:39:46 | Print

Như các nghiên cứu gần đây cho biết : Đại Trịnh tộc hiện có 6 dòng lớn , như 6 cành cây của phả hệ . Tuy nhiên, hiện cũng có rất nhiều chi, nhánh họ Trịnh các nơi đang đứng trước một câu hỏi : họ thuộc một trong 6 cành nào , hoặc thuộc cành thứ 7?

Như các nghiên cứu gần đây cho biết : Đại Trịnh tộc hiện có 6 dòng lớn , như 6 cành cây của phả hệ . Tuy nhiên, hiện cũng có rất nhiều chi, nhánh họ Trịnh các nơi đang đứng trước một câu hỏi : họ thuộc một trong 6 cành nào , hoặc thuộc cành thứ 7 ?

Có một dòng họ Trịnh ở Nam Định-Hà Nam thuộc loại như thế . Theo nhiều cuốn gia phả hiện có thì dòng họ này khởi nguồn từ Cụ Thuỷ tổ Trịnh Quý Công , tự Vô Sự , quê gốc tại Đông biện (Biện thượng ), Sáo sơn , Thanh hoá .

Cụ tổ đời thứ hai , Trịnh Quý công , tự Thế Hùng, Đại tướng quân thời Lê –Trịnh. Dòng họ hiện có 4 chi lớn và đẫ truyền đến đời thứ 16 , gồm khoảng hơn 1.500 khẩu, lan toả ra nhiều nơi và cả ở nước ngoài, nhưng tập trung nhất là tại các xã Hải bắc, Hải Tân, Hải Cường , Hải Long , Hải Sơn ( huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định ) và hai xã Liên Sơn , Thi Sơn ( huyện Kim Bảng , tỉnh Hà Nam ) . Các thế hệ con cháu dòng họ này sống hiền hoà, cần cù lao động , gắn bó với nhau và thời nào cũng có những người tích cực, có trí tuệ đóng góp cho cộng đồng, cho đất nước, chẳng hạn như phụ trách tổng công trình xây dựng chùa xã Hạ (tổng Quần Phương ); có ba Mãnh tổ, đã hy sinh, phả có ghi là Hiển Thánh Đại Vương Thần, dưới Triều Nguyễn có người được phong Chánh Tứ phẩm; trong thời đại cách mạng có một Bà mẹ Việt Nam anh hùng , 20 liệt sĩ chống Pháp, chống Mỹ; rất nhiều người tham gia các lực lượng vũ trang, trong đó có nhiều đại tá , trung tá .. ; ở các địa phương nhiều con em họ Trịnh là cán bộ chủ chốt (Bí thư đảng uỷ , chủ tịch xã , trưởng thôn .. ) ; nhiều con em học giỏi, có trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ; một số được giao nhiệm vụ giảng dạy đại học trưởng phòng, trưởng Ty , phó Cục trưởng. Trên mặt trận kinh tế hiện có một số doanh nhân ( giám đốc doanh nghiệp, chủ tịch hội đồng quản trị …) .

Những năm qua , đặc biệt 10 năm gần đây, con cháu dòng họ này từ khắp nơi tìm về, quây tụ, đóng góp nhiều công sức, tiền của để tôn tạo từ đường, lăng mộ Tổ tiên. Ban Trị sự dòng họ Trịnh Vô Sự đã được thành lập gồm đại diện 4 chi lớn do ông Trịnh Xuân Cầu làm trưởng ban để chăm lo việc họ đại tôn. Từ đường chính họ đại tôn ( gọi là Từ đường Tổ Cả ) toạ lạc trên một khuôn viên rộng 700 m2 tại xã Hải Bắc, huyện Hải hậu tỉnh Nam định . Nhìn tổng thể , đây là một kiến trúc đẹp thời Nguyễn, xây dựng năm Mậu Dần (1838) và đã qua 4 lần trùng tu, tôn tạo . Trang nghiêm , hài hoà , từ đường giống như một ngôi đền . Từ ngoài đường vào phải qua một cổng cao có mái uốn con với lưỡng long chầu nguyệt, có ba đại tự “Trịnh từ môn “, hai bên là đôi câu đối . Sau cổng là con đường rộng mở dưới bóng hàng cau, bên tay trái là hồ nước, tiếp đến là một khoảng sân rộng ( thường dựng rạp mỗi khi tế lễ ). Giữa sân và hồ là môt cột cờ cao ( thường treo cờ đại vào dịp lễ tết ), một bức bình phong lớn hình cuốn thư, tường hoa và hai đăng trụ cao có nhiều câu đối . Từ đường được xây trên nền cao gồm một bái đường và một hậu tẩm. Chính giữa bái đường , trên cao là hai bức hoành phi sơn son thếp vàng :

THỦY HỮU NGUYÊN (nước có nguồn)
TRỊNH KHANG THÀNH ( họ Trịnh rộng lớn, tốt tươi, yên vui và thành đạt)

Hai bên tả hữu là đôi câu đối đã xạm mầu theo thời gian :

Biện lĩnh xuân thâm căn bản hậu
Phương giang thuỷ dẫn phái lưu trường
tạm dịch là :
Xuân núi Biện rễ ăn sâu gốc to bền
Nước sông Phương nhánh chia nhiều dòng chảy mãi

Vào trong hậu tẩm, một đôi câu đối nữa cũng gợi mở một ít thông tin về các cụ Tổ :

Lê triều tồn tại thiên niên sấm
Phương địa bá thừa vạn cổ minh
tạm dịch là :
( dự báo ) Triều Lê ngàn năm sẽ còn lại mãi
( nên nhớ ) Đất Phương muôn đời càng mở rộng thêm

Trong hậu tẩm, ngự trên cao là một cỗ khám ba gian, lớn, trạm trổ rất đẹp. Bên trong khám đặt ba bài vị của ba vi Tổ đầu tiên : Trịnh Vô Sự , Trịnh Thế Hùng và Trịnh Công Huân . Lui xuống dưới ,về phía trước ở vị trí trung tâm hậu tẩm tĩnh toạ một cỗ phương du ( kiệu hình lập phương ) cũng trạm trổ rất đẹp , bên trong, trên một cỗ ngai là một mũ thờ mà trải qua hàng trăm năm vấn lắp lánh, rực rỡ ánh vàng với nhiều hoạ tiết cực kì tinh sảo, đặc biệt là 9 con rồng.

Đó chính là mũ thờ vị Cao tổ Đại tướng quân Trịnh Thế Hùng. Trước phương du có một giá đỡ 3 thanh bảo kiếm lớn. Cũng ở trong hậu tẩm, hai bên tả hữu có hai bệ thờ trên đặt nhiều linh vị các vị tổ của 4 chi họ. Trở ra ngoài bái đường, bên phải có khám thờ các Mãnh tổ, bên trái là khám thờ các Cô Tổ.

Ngôi từ đường này là niềm tự hào của cả dòng họ, cũng là nơi tụ hội của con cháu Thuỷ tổ Trịnh Vô Sự. Hàng năm, cứ vào 15 tháng giêng và 15 tháng một Âm lịch, hậu duệ các chi họ khắp nơi đều trở về tiến hành tế lễ trọng thể và họp mặt đông vui, ôn lại truyền thống vẻ vang của dòng họ.

Tuy nhiên, các hậu duệ vẫn còn một nỗi day dứt khôn nguôi: mặc dầu đã có nhiều cố gắng tìm kiếm, đến nay vẫn chưa rõ Cụ Tổ Trịnh Vô Sự thuộc dòng phả nào của Đại Trịnh tộc?
Hy vọng rằng có Hội đồng Trịnh tộc, với việc thông tin liên lạc ngày càng rộng mở giữa các dòng, các chi của họ Trịnh ta , nguyện vọng tha thiết của con cháu họ Trịnh Nam Định – Hà Nam sẽ được đáp ứng .

Trịnh Nguyễn Sỹ Tuyển
Nhà CT8. ,Phòng 901 ,Khu Đô thị Định công
PĐinh. công , QHoạng mai , Hà nội
Đt : ( 04 ) 6 2850514