02/04/2015 10:40:11 | Print

Chúa Trịnh Sâm ( 1739-1782 ) là một nhân vật gây nhiều tranh cãi. Mảng tối nhiều hơn mảng sáng. Trong thời gian trị vì của ông, lịch sử đã khảng định đây là một thời Thịnh trị. Rất nhiều nhân tài đã xuất hiện ở triều đại này. Ông đã biết nhìn người và dùng người như : Phạm Nguyễn Du, Ngô Thì Nhậm, Ngô Thì Sĩ, Lê Quí Đôn ...

Chúa Trịnh Sâm ( 1739-1782 ) là một nhân vật gây nhiều tranh cãi. Mảng tối nhiều hơn mảng sáng. Trong thời gian trị vì của ông, lịch sử đã khảng định đây là một thời Thịnh trị. Rất nhiều nhân tài đã xuất hiện ở triều đại này. Ông đã biết nhìn người và dùng người như : Phạm Nguyễn Du, Ngô Thì Nhậm, Ngô Thì Sĩ, Lê Quí Đôn…và một khối lượng ” thạch thi’ đồ sộ và bát hủ đã phần nào nói đến sự nghiệp của ông.

Trinhtoc.com giới thiệu một bài thơ vừa phát hiện ở Gia Bình , Bắc Ninh. Bài thơ đã nói lên sự cầu thị, mong muốn những người có năng lực cùng ông gánh vác việc nước.

Bài thơ được khắc trên bia mộ cụ Bảo Huy hầu Trần Danh Lâm, tiến sĩ khoa 1729. từng là Thượng thư bộ binh, đã nghỉ hưu. Tấm bia hiện còn ở thôn Phương Triện, xã Đại Lai, huyện Gia Bình, Bắc Ninh. người sưu tầm và dịch nghĩa là ông Phạm Thuận Thành ( quê Thường Vũ, xã An Bình, huyện Thuận Thành). Duy Phi dịch nghĩa.

Bài thơ như sau :

Thư hương thế phiệt trọng nho lâm.
Chấp cứu niên lai lí lịch thâm
Tế lí túc xương Đường quốc bảo
Huệ nhàn hề lận Hán đình kim
Đức Giang thắng khái cung di dưỡng
Thái lĩnh kỳ bằng lại dự châm
Sơ chính chính kim cần cựu thiết
Ngư lân chu phụ cánh hà tâm

Dịch nghĩa:

Thư hương thế phiệt nếp nhà trong việc học hành
Đã có 29 năm làm quan giúp nước
Tài kinh bang tế thế đáng mặt danh nhân đời Đường
Giữ yên đất nước có thể ngang bằng với trụ cột nhà Hán
Nay lấy thắng cảnh sông Đức Giang làm nơi bồi dưỡng tinh thần
Lấy núi Thiên Thai vui bầu bạn với nhau
Ta mới lên ngôi Chúa, rất cần cựu Thần giúp
Lẽ nào ngươi lại chỉ biết vui thú với xóm làng thôi ư?

Dịch là:

Gia thế trọng nho tự thủa nào
Hai mươi chín tiết mấy công lao
Phò Đường bền vững thân danh sáng
Giúp Hán yên bình trụ cột cao
Sông Đuống tháng ngày buồm thưởng ngoạn
Thiên Thai đồi núi bạn tiêu dao
Ngôi mới cựu thần cần giúp giập
Lễ nào nhàn tản xóm làng sao?

Tuấn Anh